Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2018

Μια θέση στον παράδεισο (Χριστουγεννιάτικη ιστορία)

Ο Πάουλο Κοέλιο (1947) είναι βραζιλιάνος συγγραφέας

 

Μια θέση στον Παράδεισο

 
του Πάουλο Κοέλιο
 

Στο βάθος, η ζωή είναι η τέχνη να βλέπεις πέρα από τα φαινόμενα. Το έργο τέχνης της ζωής μας καλύπτεται συχνά από φόβους, ενοχές, επιφυλάξεις.

Χρόνια πριν ζούσε στη Βορειοανατολική Βραζιλία ένα πολύ φτωχό ζευγάρι, που είχε μονάχα μία κότα. Με πολλές στερήσεις, συντηρούνταν από τα αβγά της. Κάποτε λοιπόν, την παραμονή των Χριστουγέννων, το ζώο πέθανε. Ο άντρας, που είχε μονάχο μερικά σεντάβος, αλλά δεν αρκούσαν για να αγοράσει τρόφιμα για το δείπνο της βραδιάς, πήγε να ζητήσει τη βοήθεια του εφημέριου του χωριού. Αντί να τον βοηθήσει, ο εφημέριος του είπε μονάχα: «Όταν ο θεός κλείνει μια πόρτα, ανοίγει ένα παράθυρο. Αφού τα χρήματα σου δεν φτάνουν σχεδόν για τίποτα, γύρνα στο παζάρι και αγόρασε το πρώτο πράγμα που θα σου προσφέρουν. Εγώ ευλογώ αυτήν την αγορά και, καθώς την ημέρα των Χριστουγέννων συμβαίνουν θαύματα, κάτι θα σου αλλάξει τη ζωή για πάντα». Παρόλο που δεν ήταν σίγουρος ότι αυτή ήταν η καλύτερη λύση, ο άντρας γύρισε στο παζάρι. Ένας έμπορος τον είδε να τριγυρίζει εδώ κι εκεί και τον ρώτησε τι έψαχνε.

Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ λυκείου (6) - Μία (σοβαρή) και μία (όχι και τόσο!) περίπτωση παραπληροφόρησης (ΙΙΙ)




Ένα παράδειγμα σπίλωσης πολιτικού αντιπάλου


Πάσχος Μανδραβέλης, Η είδηση μιας χρεοκοπίας 

[...] στις προκριματικές εκλογές του 2000 όταν για πρώτη φορά ήταν υποψήφιος ο ρεπουμπλικανός Τζον Μακέιν, έγινε μια περίεργη δημοσκόπηση στην Νότια Καρολίνα των ΗΠΑ, ένα ερώτημα της οποίας ήταν «Θα ψηφίζατε τον Τζον Μακέιν, αν ξέρατε ότι είναι πατέρας ενός νόθου μαύρου παιδιού;». Στο ερώτημα κάθε λέξη ήταν ακριβής: ο Τζον Μακέιν ήταν πατέρας, ενός μαύρου παιδιού. Ολόκληρη όμως η αλήθεια ήταν ότι είχε υιοθετήσει ένα νόθο (μαύρο) κοριτσάκι από ένα ορφανοτροφείο του Μπαγκλαντές. Αυτός όμως ο ψίθυρος απλώθηκε και μεταλλάχτηκε μέσω του διαδικτύου τόσο πολύ που ένας καθηγητής Πανεπιστημίου έστειλε ανοιχτή επιστολή στους «συμπατριώτες του Νοτιοκαρολινέζους» να καταψηφίσουν ένα πολιτικό που μεγαλώνει παιδί εκτός γάμου. Κι αυτοί τον καταψήφισαν και ο Μπους έγινε πρόεδρος. [...]
Απόσπασμα από εισήγηση σε ημερίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 11.5.2010

Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου 2018

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ λυκείου (5) - Οι ψευδείς ειδήσεις ταξιδεύουν 6 φορές γρηγορότερα (παραπληροφόρηση ΙΙ)



 
Έρευνα MIT: Οι ψευδείς ειδήσεις ταξιδεύουν 6 φορές γρηγορότερα
 
 δημοσίευμα της Καθημερινής (8.3.2018)


Οι ψευδείς ειδήσεις ταξιδεύουν έξι φορές γρηγορότερα από ό,τι οι αληθινές, υποστηρίζει νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η μεγαλύτερη τού είδους μέχρι σήμερα. Επιπλέον, οι ψευδείς ειδήσεις βρίσκουν εύκολα μεγαλύτερο ακροατήριο. Ενώ η αλήθεια σπάνια διαχέεται σε περισσότερους από 1.000 χρήστες, το κορυφαίο 1% των ψευδών ειδήσεων συνήθως εξαπλώνεται σε 1.000 έως 100.000 ανθρώπους. Μία αληθινή είδηση χρειάζεται περίπου εξαπλάσιο χρόνο για να φθάσει σε 1.500 ανθρώπους, σε σχέση με τον χρόνο που μία ψευδής είδηση φθάνει στον ίδιο αριθμό ανθρώπων.

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ λυκείου (4) - Ο Ερντογάν στα εγκαίνια του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης (παραπληροφόρηση Ι)

Το νέο κτίριο του μουσείου της Ακρόπολης
 
Στις 20 Ιουνίου 2009 έγιναν με ιδιαίτερη λαμπρότητα τα εγκαίνια του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης (εδώ η επίσημη ιστοσελίδα). Στην τελετή παρευρέθηκαν κορυφαίες προσωπικότητες της ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής, ενώ ανάμεσα στους προσκεκλημένους ήταν και ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το ίδιο απόγευμα είχε προγραμματιστεί και μια συνάντηση ανάμεσα στον Ερντογάν και στον Έλληνα πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή.

Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ λυκείου (3) - Πληροφόρηση, δημοσιογραφία, τύπος


 
Η ΕΙΔΗΣΗ

Ακολουθούν συνοπτικά σχόλια πάνω σε μερικά από τα ζητήματα που θίγονται στην ενότητα Θέματα για συζήτηση και έκφραση-έκθεση σχετικά με την πληροφόρηση, τη δημοσιογραφία, τον Τύπο (σελ. 26-30 του σχολικού βιβλίου)

Παραπληροφόρηση: η (σκόπιμη) διάδοση, διοχέτευση ψευδών πληροφοριών με στόχο ή με αποτέλεσμα την παραπλάνηση, τη σύγχυση του αποδέκτη. [Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής]

Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 2018

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ λυκείου (6) - Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ, Η Αγία Έρημος (παράλληλο για τον "Βίο και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά")

Ο νυχτερινός ουρανός, όπως φαίνεται από την Λευκή Έρημο της Αιγύπτου (πηγή: Ναυτεμπορική)

 
Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ, Η Αγία Έρημος
(Απόσπασμα από το μυθιστόρημα Νύχτα φωτιάς)

Αν και επίπεδη, η έρημος μας ανύψωνε στους ουρανούς. Τα άστρα έλαμπαν τόσο χαμηλά που θα μπορούσα να τα μαζέψω. Κρέμονταν σαν μεγάλα λα­μπερά μήλα έτοιμα να τα πιάσεις σε εκείνον τον οπωρώνα ονόματι Χογκάρ [1].
Τη νύχτα η Σαχάρα παίρνει μορφή γιορτής. Ενώ με τον ήλιο επιβάλλει τον ασκητισμό, με το σκοτάδι γίνεται πλούσια, γενναιόδωρη, ανατολίτικη, σπάταλη, αφειδώλευτη, μέσα σε ένα όργιο κοσμημάτων κατασκευασμένων από τον πιο τρελό κοσμηματοπώλη: κολιέ, καρφίτσες, διαδήματα με διαμά­ντια, χρυσές αλυσίδες και βραχιόλια από σπίθες. Χιλιάδες άστρα κοσμούν το σκρίνιο από μπλε σκούρο βελούδο, ενώ η ασημένια σελήνη κυριαρχεί, όπως η βασίλισσα του χορού, διαχέοντας γύρω την αυτοκρατορική της λαμπρότητα.
Είχαμε απομακρυνθεί από τη φωτιά για να συνηθίσουν τα μάτια τη φωτεινότητα των άστρων. Στην ανεπανάληπτη μολυβένια χοάνη της σκοτεινής γης αθροίζονταν πεδιάδες, αμμόλοφοι και βράχοι.

Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2018

Φιλοσοφία Β΄ λυκείου (6) - 2.2 Η θεωρία των Ιδεών


Η Σχολή των Αθηνών είναι μια από τις διασημότερες νωπογραφίες του Ιταλού καλλιτέχνη της Αναγεννησιακής τέχνης Ραφαήλ (1483 – 1520) 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Κατανοώντας τα πράγματα

Ενότητα δεύτερη: Λέξεις, νόημα και καθολικές έννοιες

 
Η συγκεκριμένη ανάρτηση αποτελείται από τρία μέρη: στο πρώτο θα βρείτε συνοπτικούς ορισμούς των βασικών εννοιών της ενότητας, ενώ στο δεύτερο πηγές και παραθέματα που σχετίζονται με την πλατωνική θεωρία των ιδεών. Στο τρίτο μέρος, το εκτενές κείμενο των Κάλφα & Ζωγραφίδη εξηγεί πώς έφτασε ο Αριστοτέλης στις καθολικές έννοιες, που αποτελούν ουσιαστικά μια κριτική στις ιδέες του Πλάτωνα. Τα σημεία που εμφανίζονται με μαύρα γράμματα δείχνουν τα πιο σημαντικά χωρία των αποσπασμάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως τα υπόλοιπα δεν είναι ουσιώδη για την κατανόηση των εννοιών.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα και εύκολα κατανοητή παρουσίαση-ερμηνεία της πλατωνικής θεωρίας των ιδεών καθώς και της αριστοτελικής κριτικής στις απόψεις του Πλάτωνα επιχείρησε ο Jostein Gaarder στο μυθιστόρημά του Ο κόσμος της Σοφίας. Μπορείτε να διαβάσετε τα σχετικά αποσπάσματα σε αυτήν την ανάρτηση.

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018

Αρχαία Ελληνικά Α΄ λυκείου (8) - Ξενοφώντας, 2.4.18-23


Βιβλίο 2, Κεφάλαιο 4, §18-23
Ερμηνευτικά σχόλια

§ 18 Ο μάντης συμβουλεύει τους δημοκρατικούς να μην επιτεθούν πρώτοι, ώστε να έχουν οι ολιγαρχικοί την ευθύνη της πρόκλησης της μάχης. Εντυπωσιακή η θυσία του μάντη: προφήτεψε πως οι δημοκρατικοί θα επικρατήσουν μόλις χαθεί ένας δικός τους και για να είναι σίγουρη η νίκη τους, αποφασίζει να σκοτωθεί ηρωικά αυτός ο ίδιος πρώτος! Ένα αντίστοιχο περιστατικό από τη μάχη των Θερμοπυλών, με πρωταγωνιστή τον μάντη Μεγιστία, μπορείτε να διαβάσετε στο τέλος της ανάρτησης.