Ιστορία Γ΄ λυκείου (26) - Το κυπριακό πρόβλημα

Η πληθυσμιακή σύνθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά την εγκαθίδρυσή της το 1960· με κυανό χρώμα αποδίδονται οι Ελληνοκυπριακοί και με κόκκινο οι Τουρκοκυπριακοί πληθυσμοί. Με πράσινο και πορτοκαλί χρώμα αποδίδονται οι πληθυσμοί Μαρωνιτών (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

 

Η «Αγγλοκρατία»

 

§ 1 Η Κύπρος αγγλική αποικία

• Πληθυσμός: 80% ελληνοκυπριακός, 18% τουρκοκυπριακός (Συνθήκη της Λωζάννης, 1923).
• 1878: οι Οθωμανοί παραχωρούν στη Βρετανία την Κύπρο για να εξασφαλίσουν προστασία έναντι της Ρωσίας.
• Οι ελληνοκύπριοι θεώρησαν τη βρετανική κατοχή προάγγελο της ένωσης με την Ελλάδα.
• 1914: η Βρετανία προσάρτησε την Κύπρο και το 1915 την προσέφερε στην Ελλάδα ως αντάλλαγμα για την έξοδό της στον πόλεμο -ωστόσο, η τότε ουδετερόφιλη ελληνική κυβέρνηση δε δέχτηκε την προσφορά.
• 1925: η Κύπρος επίσημα αποικία του Βρετανικού Στέμματος.
• 1931: εξέγερση των Ελλήνων Κυπρίων, η οποία κατεστάλη από τους Βρετανούς. Κατόπιν η Βρετανία επέβαλε ένα σκληρό αυταρχικό καθεστώς, που διατηρήθηκε ως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

 

Ιστορία Γ΄ λυκείου (25) - Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και η ένταξη στην Ενωμένη Ευρώπη

  

Ο Καραμανλής, περιβαλλόμενος από αστυνομικούς, έχοντας αποβιβαστεί από το αεροπλάνο που τον μετέφερε από το Παρίσι στην Αθήνα (24.7.1974). Πηγή: Βικιπαίδεια.

 

Η Μεταπολίτευση

 

§ 1 Μεταπολίτευση

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναλαμβάνει την εξουσία τη νύχτα της 23ης προς 24η Ιουλίου 1974. Ξεκινά η «Μεταπολίτευση», η μετάβαση από τη δικτατορία σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό πολίτευμα.

Προβλήματα:

• ο στρατός ελεγχόταν χουντικούς αξιωματικούς, έτοιμους να ανατρέψουν τη νέα κυβέρνηση. 
• τεράστια κρίση λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και των τουρκικών διεκδικήσεων στον χώρο του Αιγαίου και κυρίως στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας (δηλαδή του βυθού της θάλασσας και του υπεδάφους του, πέραν των χωρικών υδάτων).
• αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του NATO με πρωτοβουλία Καραμανλή, μετά τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο (Αύγουστος 1974).

 

Ιστορία Γ΄ λυκείου (24) - Η Ελλάδα έως το 1974

Ο Σοφοκλής Βενιζέλος, αρχηγός του κόμματος των Φιλελευθέρων (αριστερά) και ο Νικόλαος Πλαστήρας, αρχηγός της Ε.Π.Ε.Κ. (δεξιά). Αθήνα, Φωτογραφικό Αρχείο Κ. Μεγαλοκονόμου. Χριστόπουλος, Γ., Μπαστιάς, Ι. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΣΤ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 2000, σ. 174. © Κ. Μεγαλοκονόμου. [πηγή: ιστότοπος Ελληνική Ιστορία του ΙΜΕ]

  

Βασικά σημεία

Το ανορθωτικό έργο των κυβερνήσεων 1950-1967

 

§ 1 Ανάγκη για ανάπτυξη

• Η καταστροφική δεκαετία του 1940: πόλεμος, κατοχή, πείνα, εμφύλιος.
• Απαραίτητη η ανοικοδόμηση και η οικονομική ανάπτυξη
• εκλογές του 1950 και του 1951: κυβέρνηση της Εθνικής Προοδευτικής Ένωσης Κέντρου (ΕΠΕΚ, αρχηγός ο στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας) και του Κόμματος των Φιλελευθέρων (αρχηγός ο Σοφοκλής Βενιζέλος).

 

Ιστορία Γ΄ λυκείου (23) - Η πορεία προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση: πραγματικότητες και προοπτικές

Τα ιδρυτικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ): Βέλγιο, Γαλλία (η Αλγερία ήταν τμήμα της Γαλλίας τότε) Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Δυτική Γερμανία (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

 

Η αναζήτηση της δυτικοευρωπαϊκής ενότητας

 § 1 Ανάγκη για ευρωπαϊκή συνεργασία

• αιτήματα για νέα δημοκρατική ευρωπαϊκή συνεργασία
• υπέρβαση των εθνικιστικών ανταγωνισμών
• η ανάγκη της ανασυγκρότησης και της εδραίωσης της δημοκρατίας απαιτούσαν υπερεθνική συνεργασία
• η επιτυχία του Σχεδίου Μάρσαλ κατέδειξε τα οφέλη της κοινής προσπάθειας.

Συμβούλιο της Ευρώπης (ίδρυση Μάιος 1949): διεθνής οργανισμός που αποσκοπεί στην ανάδειξη της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς και στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

 

Ιστορία Β΄ λυκείου (23) – Η Γαλλική επανάσταση και η Ναπολεόντεια περίοδος (1789-1815)

  

Η Ελευθερία οδηγεί τον Λαό, πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά, 1830 (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η Γαλλική επανάσταση και η Ναπολεόντεια περίοδος (1789-1815)

 

Βασικά σημεία

 

β. Η έκρηξη της Επανάστασης (1789)

 

Η σύγκληση των Γενικών τάξεων

 

§ 1 Συνέλευση των τριών τάξεων

Ο Νεκέρ προτείνει συνέλευση των αντιπροσώπων των τριών τάξεων. Οι αντιπρόσωποι της Τρίτης τάξης (του λαού) υπερείχαν ελαφρά.

 

§ 2 Αντίδραση στα σχέδια του βασιλιά

• Οι αντιπρόσωποι του λαού περίμεναν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο Λουδοβίκος σχεδίαζε επιβολή νέων φόρων που θα τους πλήρωνε ο λαός.
• Οι αντιπρόσωποι του λαού αντέδρασαν και αυτοανακηρύχθηκαν Εθνική Συνέλευση.

 

Ιστορία Β΄ λυκείου (22) – Η Αμερικανική επανάσταση

  

Οι 13 αποικίες της Βρετανικής Αμερικής (σκούρο καφέ): αποικίες της Νέας Αγγλίας (πορτοκαλί): μεσαίες αποικίες (καφέ): νότιες αποικίες [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Η Αμερικανική επανάσταση

 

Βασικά σημεία

 

β. Η ρήξη (1774) και ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1775-1783)

§ 1 Παράπονα των αποίκων

• Η Αγγλία παίρνει τον έλεγχο του Καναδά και της Λουιζιάνας, αλλά απαγορεύει στους αποίκους την οικονομική εκμετάλλευση των νέων περιοχών.
• Επίσης, επιβάλλει φόρο χαρτοσήμου και πρόσθετη φορολογία προϊόντων (τσάι και ζάχαρη) στις αποικίες.