Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Γ΄ λυκείου (14) - Η Ρωσική Επανάσταση (1917)

  

Τα ρωσικά εδάφη που πέρασαν στις Κεντρικές Δυνάμεις μετά την υπογραφή της συνθήκης του Μπρέστ-Λιτόφσκ (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

Η Οκτωβριανή Επανάσταση και η εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος

 

§ 1 Πρώτες ενέργειες των Μπολσεβίκων η Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ

Οι Μπολσεβίκοι ανέτρεψαν την κυβέρνηση και κατέλαβαν την εξουσία (Οκτώβριος 1917 -Νοέμβριος με το νέο ημερολόγιο). Στη συνέχεια:

  • κατήγγειλαν τις συνθήκες που είχε συνάψει έως τότε η κυβέρνηση της Ρωσίας και πρότειναν άμεση ανακωχή. [οι 3 απόψεις: ειρήνη για ανασυγκρότηση του κρατικού μηχανισμού (Λένιν), συνέχιση του πολέμου (Μπουχάριν) και διακοπή του πολέμου χωρίς ειρήνευση (Τρότσκυ)]
  • οι Μπολσεβίκοι υπέγραψαν τη Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ λόγω της ραγδαίας προέλασης των Γερμανών (χειμώνας 1917-1918). Όροι: η Ρωσία εγκατέλειπε στη Γερμανία την Πολωνία, την Ουκρανία, τη Λιθουανία και τις επαρχίες της Βαλτικής, και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία την περιοχή του Καυκάσου.
  • νέα πρωτεύουσα του κράτους η Μόσχα (αντί της Πετρούπολης).

 

Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Β΄ λυκείου (16) – Η άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)

  

Η διάταξη των αντιπάλων (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

α. Αναζήτηση βοήθειας στη Δύση

  • Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος (1391-1425): ταξιδεύει στη Δύση για βοήθεια (Βενετία, Παρίσι, Λονδίνο) χωρίς αποτέλεσμα.
  • στο Παρίσι μαθαίνει τα νέα της μάχης της Άγκυρας (1402): ο Ταμερλάνος συντρίβει τον Βαγιαζήτ και τον αιχμαλωτίζει. Το Βυζάντιο παύει να πληρώνει φόρο υποτέλειας και κερδίζει παράταση ζωής μισού αιώνα.
  • Σύνοδος της Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439): ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος (1425-1448), για να εξασφαλίσει βοήθεια από τη Δύση, δέχθηκε την πλήρη υποταγή της Ορθόδοξης στην Καθολική Εκκλησία. Ο βυζαντινός λαός απέρριψε τις συμφωνίες αυτές.
  • Μεγάλος δούκας Λουκάς Νοταράς: είναι προτιμότερο να δω να κυριαρχεί στην αγορά της Πόλης το φακιόλι (τουρμπάνι) των Τούρκων παρά η καλύπτρα των Λατίνων!

 

Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Β΄ λυκείου (15) – Οι Οθωμανοί και η ραγδαία προέλασή τους

  

Η επικράτεια των Οθωμανών στην αρχή και στο τέλος της ηγεμονίας του Οσμάν (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

α. Η κατάκτηση της Μ. Ασίας

  • Οθωμανοί: προέλευση από Κεντρική Ασία. Ύστερα από πίεση των Μογγόλων, μετακινούνται και εγκαθίστανται κοντά στην Προύσα (1281). Εκεί συρρέουν μισθοφόροι και καλλιεργητές.
  • Ίδρυση Οθωμανικού κράτους από Οθμάν ή Οσμάν: οι κατακτήσεις του διευκολύνονται από τους γαζήδες και τη διάλυση των ακριτικών σωμάτων.
  • 1326 η Προύσα γίνεται πρωτεύουσα του Οθωμανικού κράτους από τον Ορχάν.

 

Δευτέρα 22 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Γ΄ λυκείου (13) - Ο Μικρασιατικός Πόλεμος (1919-1922)

Η προώθηση του Ελληνικού στρατού στη μικρασιατική ενδοχώρα (πηγή: Wikimedia Commons)



Ο Μικρασιατικός Πόλεμος (1919-1922)

 

Βασικά σημεία


Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

§ 1 Οι δυσχέρειες της Ελλάδας

  • οι επιδιώξεις της Ιταλίας και των ΗΠΑ.
  • η Ελλάδα είχε την υποστήριξη της Αγγλίας και της Γαλλίας, εφόσον τα συμφέροντα ήταν κοινά.

 

Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Γ΄ λυκείου (12) - Το συνέδριο ειρήνης των Παρισίων (1919-1920)

  

Χάρτης των εδαφικών αλλαγών στην Ευρώπη μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (πηγή: Βικιπαίδεια)


Το συνέδριο ειρήνης των Παρισίων (1919-1920)

 

§ 1 Οι πρωτεργάτες

Πρωτεργάτες του συνεδρίου ήταν ο Γάλλος πρωθυπουργός Κλεμανσό, ο Αμερικανός πρόεδρος Ουίλσον και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Λόυντ Τζορτζ.

 

§ 2 Κατευθυντήριοι στόχοι

(α) ρύθμιση του γερμανικού ζητήματος, ώστε η Γερμανία να βρίσκεται μόνιμα σε μειονεκτική θέση και

(β) χάραξη νέων συνόρων στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή με γνώμονα τις εθνότητες.

 

Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Γ΄ λυκείου (11) - Η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

  

Η περιοχή της Βορείου Ηπείρου και τα σύγχρονα όρια κρατών (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

 

Οι εκκρεμότητες της Συνθήκης του Βουκουρεστίου

Η συγκεκριμένη συνθήκη δε ρύθμιζε τα σύνορα Ελλάδας – Αλβανίας και την κυριαρχία στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Τελικά:

(α) το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (4/17 Δεκεμβρίου 1913) παραχωρεί τη Βόρειο Ήπειρο στην Αλβανία.

(β) Το ζήτημα όμως των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου δε λύθηκε τότε.

 

Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2024

Ιστορία Β΄ λυκείου (14) – Τα Ελληνικά κράτη: Τραπεζούς, Ήπειρος, Νίκαια

 

Τα φραγκικά και βυζαντινά κράτη που προέκυψαν μετά τη διανομή των εδαφών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ύστερα από την 4η Σταυροφορία (πηγή: Βικιπαίδεια)


Τα Ελληνικά κράτη: Τραπεζούς, Ήπειρος, Νίκαια

 

α. Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας

  • Αυτοκρατορία Τραπεζούντας → Αλέξιος/Δαυίδ Κομνηνοί
  • Ιδρύθηκε από τους Κομνηνούς στις βόρειες ακτές της Μικρασίας.
  • Σημαντικότερες πόλεις: Τραπεζούντα, Σινώπη, Ηράκλεια του Πόντου.
  • Κράτος απομονωμένο μέχρι την κατάκτησή του από τους Τούρκους (1461).

Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 2024

Μια συνέντευξη του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου


Γιατί αποφασίσατε να γυρίσετε;

Ακόμη και στα αρχαία κείμενα αναφέρεται ότι όλοι οι εξόριστοι Έλληνες υποφέρουν και θέλουν να γυρίσουν (ο Κωνσταντίνος κατοικούσε μόνιμα στην Ελλάδα από το 2013).

 

1΄ Επιχειρήσατε να επιστρέψετε και επί Μητσοτάκη και υπήρξε αντίδραση. Ήταν λάθος επιλογή;

Όχι, αλλά ο Πρόεδρος πίεζε. Δεν ήθελα να ασχοληθώ με την πολιτική. Ήρθα για να δείξω στα παιδιά μου την Ελλάδα. Πέτυχα να αυξήσω τη νοσταλγία στα παιδιά μου για την Ελλάδα.

 

Νιώθατε ανεπιθύμητος;

Ποτέ. Η Ελλάδα ήταν πάντα το σπίτι μου. Τα πάω καλά με τον κόσμο και δεν ανακατεύομαι με την πολιτική.