Ιστορία Γ΄ λυκείου (12) - Το συνέδριο ειρήνης των Παρισίων (1919-1920)

  

Χάρτης των εδαφικών αλλαγών στην Ευρώπη μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (πηγή: Βικιπαίδεια)

Το συνέδριο ειρήνης των Παρισίων (1919-1920)

 

§ 1 Οι πρωτεργάτες

Πρωτεργάτες του συνεδρίου ήταν ο Γάλλος πρωθυπουργός Κλεμανσό, ο Αμερικανός πρόεδρος Ουίλσον και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Λόυντ Τζορτζ.

 

§ 2 Κατευθυντήριοι στόχοι

(α) ρύθμιση του γερμανικού ζητήματος, ώστε η Γερμανία να βρίσκεται μόνιμα σε μειονεκτική θέση και

(β) χάραξη νέων συνόρων στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή με γνώμονα τις εθνότητες.

 

§ 3 Η συνθήκη των Βερσαλλιών

• Κυριαρχεί η Γαλλία· οι κυριότεροι όροι περιλάμβαναν εδαφικές, στρατιωτικές και οικονομικές ρυθμίσεις σε βάρος της Γερμανίας.
• Η Γερμανία έχασε την Αλσατία και τη Λορραίνη, τις οποίες προσάρτησε η Γαλλία, καθώς και διάφορες μικρότερες περιοχές, που προσάρτησαν το Βέλγιο και η Πολωνία.
• Η Γερμανία έχασε επίσης όλες τις αποικίες της.
• Αποστρατικοποιήθηκε η ανατολική όχθη του Ρήνου σε βάθος 50 χιλιομέτρων και καταλήφθηκε από τους Συμμάχους.
• Η Γερμανία υποχρεώθηκε επίσης να καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις δυσανάλογες προς τις δυνατότητές της.

 

§ 5 Η Συνθήκη του Νεϊγύ

• εδαφικές ρυθμίσεις και ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.
• επιβεβαίωσε την ελληνική κυριαρχία μεταξύ του Έβρου και του Νέστου έως τα τουρκοβουλγαρικά σύνορα (η περιοχή τέθηκε προσωρινά υπό συλλογική συμμαχική κυριαρχία),
• αμοιβαία και εθελούσια ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας (στόχος: να απαλλαγούν οι χώρες από τις αντίστοιχες μειονότητες).

 

§ 6 Η Συνθήκη των Σεβρών

Εδαφικές ρυθμίσεις υπέρ της Ελλάδας.

• παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η Δυτική και η Ανατολική Θράκη,
• αναγνωρίστηκε η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, εκτός από τα Δωδεκάνησα. ανατέθηκε επίσης στην Ελλάδα η προσωρινή διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης.
• η Κωνσταντινούπολη και τα Στενά αποτέλεσαν ουδέτερη ζώνη υπό τον έλεγχο συμμαχικής επιτροπής.

 

Η επέκταση της Ελλάδας από το 1832 έως το 1947. Με κίτρινο χρώμα σημειώνονται τα εδάφη που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα σύμφωνα με τη συνθήκη των Σεβρών (πηγή: Βικιπαίδεια)

Οι συνέπειες των συνθηκών ειρήνης του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου

• δημιουργήθηκαν πολλές μειονότητες σε πολλές χώρες, πράγμα που οδήγησε σύντομα σε προστριβές και συγκρούσεις.
• ανάπτυξη του αναθεωρητισμού: η πολιτική των δυσαρεστημένων χωρών (Γερμανίας, Ιταλίας, Ουγγαρίας και Βουλγαρίας), οι οποίες προσπαθούσαν να αναθεωρήσουν το μεταπολεμικό εδαφικό καθεστώς.

 

§ 2 Συνέπειες για τη Γερμανία

• έχασε εδάφη,
• πλήρωσε πολεμική αποζημίωση, επειδή θεωρήθηκε υπεύθυνη για τον πόλεμο,
• αποστρατικοποίησε τη Ρηνανία,
• διέλυσε την πολεμική της μηχανή και διατηρούσε περιορισμένες στρατιωτικές δυνάμεις.
• οι Γερμανοί αισθάνονταν προσβεβλημένοι
• αναπτύχθηκαν εθνικιστικά κινήματα, π.χ. ναζιστικό.

 

§ 3 Συνέπειες για την Οθωμανική Αυτοκρατορία

• απώλεια εδαφών και ταπεινωτική μεταχείριση από τους από τους Συμμάχους,
• ανάπτυξη ενός εθνικιστικού κινήματος με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ (τον γνωστό ως Ατατούρκ),
• το κεμαλικό καθεστώς οργάνωσε ισχυρό στρατό, που επιδίωξε την εξουδετέρωση του ελληνικού στρατού που βρισκόταν στη Μικρά Ασία.

 

Η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης (24 Ιουλίου 1923)

• υπογράφηκε μετά την ήττα της Ελλάδας κατά τη μικρασιατική εκστρατεία.
• η Τουρκία ανέκτησε την Ανατολική Θράκη και την περιοχή της Σμύρνης.
• αναγνωρίστηκε επίσης η κυριαρχία της Ιταλίας στα Δωδεκάνησα,
• ορίστηκαν τα σύνορα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στον Έβρο.

❦