Αρχαία Ελληνικά Α΄ λυκείου (2) - εισαγωγή

Θουκυδίδης (πηγή: Wikimedia Commons)

 

Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος

 

Από την εισαγωγή του βιβλίου για τον Θουκυδίδη πρέπει να θυμόμαστε βασικές πληροφορίες για τα παρακάτω θέματα. Σε αυτόν τον σύνδεσμο θα βρείτε την παρουσίαση που χρησιμοποιήσαμε στην τάξη.

 

Τη ζωή του

- Γέννηση, καταγωγή και μόρφωση.

- Θουκυδίδης και Πελοποννησιακός πόλεμος: λοιμός, αποτυχία στην Αμφίπολη, εξορία και συγγραφή.

- Το τέλος του πολέμου.

 

Το έργο του

- Ενδιαφέροντα και ιδέες: η σημασία του πολέμου, έρευνα (εικότα, σημεία ή μαρτύρια, τεκμήρια), τα αίτια του πολέμου, η αθηναϊκή ηγεμονία, το πρόβλημα της δύναμης, ο παραλογισμός του πολέμου, το πρότυπο του ηγέτη (οξυδέρκεια, ευρύτερη αποδοχή, ανωτερότητα ως προς το χρήμα, ειλικρίνεια), ο υπεύθυνος πολίτης (λογική, σύνεση, ενδιαφέρον για την πόλη, μετριοπάθεια, ανώτερο ήθος, ανθρωπιά), τάση για γενίκευση, επιγραμματική διατύπωση.

- Μέθοδος: αυτοψία, αξιολόγηση πληροφοριών, μελέτη επίσημων κειμένων και κρατικών αρχείων, προσωπική επίπονη έρευνα. Οι δημηγορίες στο έργο του Θουκυδίδη. Η χρονολόγηση των γεγονότων.

- Η δομή του έργου. Ο χρόνος της σύνθεσής του.

- Γλώσσα και ύφος: προθέσεις, αρχαϊκότεροι τύποι λέξεων, το ουδέτερο πληθυντικού και επιθέτου, σύνθετα ρήματα, επισώρευση αιτιολογικών προτάσεων, πάρισα και ομοιοτέλευτα, περίπλοκη σύνταξη, μακρές περίοδοι.

 

 

♦

 

 

 

Ξενοφών (περίπου 430 - 355 π.Χ.)

 

 

 

Ξενοφών Γρύλλου Ερχιεύς

 

Από τα εισαγωγικά στον Ξενοφώντα πρέπει να θυμόμαστε βασικές πληροφορίες για:

Τη ζωή του

- Γέννηση (πού και πότε, η οικογένειά του).

- Συμμετοχή στην εκστρατεία του Κύρου.

- Επιστροφή και νέες περιπέτειες σε Θράκη, Μ. Ασία και Ελλάδα.

- Εξορία από την Αθήνα και εγκατάσταση στον Σκιλλούντα.

- Το τέλος του.

Το έργο του

- Τα πρόσωπα που σφράγισαν την προσωπικότητα και τις ιδέες του Ξενοφώντα (Σωκράτης, Αγησίλαος).

- Η τριμερής διαίρεση των έργων του: τίτλοι και περιεχόμενο.

- Βασικά γνωρίσματα του ύφους του: σαφήνεια και ακρίβεια στην έκφραση, ζωντάνια, απλότητα.

- Οι αξίες που προβάλλει: εντιμότητα, αντικειμενικότητα, δικαιοσύνη, ευσέβεια (οι θεοί τιμωρούν την αδικία και την ασέβεια).

 

Απόσπασμα από τα Ελληνικά του Ξενοφώντα σε πάπυρο που φυλάσσεται στη Λαυρεντιανή βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας 

 

Επίσης, χρειάζεται να θυμόμαστε και μερικές βασικές πληροφορίες για τον Πελοποννησιακό πόλεμο:

- Πότε και πώς άρχισε, πότε και πώς έληξε.

- Τα αίτια του πολέμου.

- Οι φάσεις του πολέμου: μόνο τη διάρκεια, χωρίς λεπτομέρειες.

❦