Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου - αδίδακτο (7) - Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 80-81

 

Ο ρήτορας Ισοκράτης

Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 80-81

Ο συγκεκριμένος λόγος είναι ένα μεταθανάτιο εγκώμιο του Ευαγόρα, του βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου. Στο παρακάτω απόσπασμα ο ρήτορας προτρέπει τον γιο του Ευαγόρα, τον Νικοκλή, να μιμηθεί τον πατέρα του, να φανεί αντάξιός του και να μεγαλουργήσει.

 

Ἐμὸν μὲν οὖν ἔργον καὶ τῶν ἄλλων φίλων τοιαῦτα καὶ λέγειν καὶ γράφειν ἐξ ὧν μέλλομέν σε παροξύνειν ὀρέγεσθαι τούτων, ὧνπερ καὶ νῦν τυγχάνεις ἐπιθυμῶν: σοὶ δὲ προσήκει μηδὲν ἐλλείπειν ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐν τῷ παρόντι καὶ τὸν λοιπὸν χρόνον ἐπιμελεῖσθαι καὶ τὴν ψυχὴν ἀσκεῖν, ὅπως ἄξιος ἔσει καὶ τοῦ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων. Ὡς ἅπασι μὲν προσήκει περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι τὴν φρόνησιν, μάλιστα δ᾽ ὑμῖν τοῖς πλείστων καὶ μεγίστων κυρίοις οὖσιν. Χρὴ δ᾽ οὐκ ἀγαπᾶν, εἰ τῶν παρόντων τυγχάνεις ὢν ἤδη κρείττων, ἀλλ᾽ ἀγανακτεῖν, εἰ τοιοῦτος μὲν ὢν αὐτὸς τὴν φύσιν, γεγονὼς δὲ τὸ μὲν παλαιὸν ἀπὸ Διός, τὸ δ᾽ ὑπογυιότατον ἐξ ἀνδρὸς τοιούτου τὴν ἀρετήν, μὴ πολὺ διοίσεις καὶ τῶν ἄλλων καὶ τῶν ἐν ταῖς αὐταῖς σοι τιμαῖς ὄντων. Ἔστι δ᾽ ἐπὶ σοὶ μὴ διαμαρτεῖν τούτων: ἂν γὰρ ἐμμένῃς τῇ φιλοσοφίᾳ καὶ τοσοῦτον ἐπιδιδῷς ὅσον περ νῦν, ταχέως γενήσει τοιοῦτος οἷόν σε προσήκει. 

 

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ λυκείου (14) - Συνειρμικό δοκίμιο (σχεδιάγραμμα: μνημεία)

 

Ο Γιώργος Σεφέρης (πραγματικό όνομα: Γεώργιος Σεφεριάδης, Βουρλά, Σμύρνη, 1900 – Αθήνα, 1971) ήταν Έλληνας διπλωμάτης, ποιητής και δοκιμιογράφος. Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. (πηγή: Βικιπαίδεια)

Γιώργος Σεφέρης, Πάντα πλήρη θεών (συνειρμικό δοκίμιο)

 

1. Διάγραμμα του κειμένου:

§§ 1-2 η διαφήμιση γεννά προβληματισμό: ποια η σχέση του σημερινού ανθρώπου με τα μνημεία του παρελθόντος;

§ 3 ο σύγχρονος άνθρωπος έχει συγκεντρώσει ένα τεράστιο ποσό γνώσεων πάνω στην αρχαιότητα -αυτό όμως εξασφάλισε το σεβασμό των μνημείων της;

§§ 4-7 παλαιότεροι με ελάχιστες -έως καθόλου- γνώσεις επεδείκνυαν γνήσιο σεβασμό απέναντι στα μνημεία.

§§ 8-9 η μονομερής γνώση του αρχαίου κόσμου οδηγεί κάποτε σε καταστροφικές για τα μνημεία ενέργειες.

§§ 10-11 ακόμη κι εμβριθείς μελετητές θεωρούν πως ο αρχαίος κόσμος είναι τελείως ξένος πια για μας.

§ 13 κάποιοι πιστεύουν ότι τα μνημεία μπορούν να μεταφερθούν οπουδήποτε.

§§ 14-16 τα μνημεία πρέπει να παραμένουν στους τόπους όπου φιλοτεχνήθηκαν ή κατασκευάστηκαν και είναι καλύτερα να τα προσεγγίζει ο καθένας μόνος του.

 

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ λυκείου (13) - Στοχαστικό δοκίμιο (σχεδιαγράμματα: κοινωνικοποίηση, μαζοποίηση)

  

πηγή: αθηΝΕΑ

 

Άγγελος Τερζάκης, Μηχανισμός του εξανδραποδισμού

 

Δομή

 

Πρώτη ενότητα (§§ 1-6), πλαγιότιτλοι

1. το θέμα και η θέση του συγγραφέα

2. μέσα διαμόρφωσης του ανθρώπου

3. πλασματική η ελευθερία των μαζών

4. ο μηχανισμός λειτουργεί κατά την κρίση του κερδοσκόπου

5. ο μηχανισμός επιβάλλει κάποτε χαλάρωση της καταναλωτικής μανίας

6. πνευματικός επηρεασμός

 

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ λυκείου (12) - Ε. Παπανούτσου, «Η τεχνική πρόοδος» (αποδεικτικό δοκίμιο, θεωρία δοκιμίου, σχεδιάγραμμα)

 

πηγή: Naftemporiki

Ε. Παπανούτσου, «Η τεχνική πρόοδος» (αποδεικτικό δοκίμιο) 

 

Στόχοι:

1. Να εντοπιστεί το θέμα του δοκιμίου, η άποψη και το συμπέρασμα του δοκιμιογράφου. 

2. Να σχολιαστεί η αυστηρή δομή/οργάνωση του δοκιμίου 

3. Να διερευνηθούν οι τρόποι πειθούς.

4. Γλώσσα του δοκιμίου: πλατιά υπόταξη.

 

 

Ανάπτυξη

1. Κύριες ιδέες

το θέμα: η αξία της τεχνικής προόδου· (συμβάλλει η τεχνική πρόοδος στην ηθική πρόοδο του ανθρώπου;)

η άποψη του δοκιμιογράφου: η ανάπτυξη της τεχνολογίας αναμφίβολα ωφέλησε τον άνθρωπο.

συμπέρασμα: «Η σωστή λοιπόν τοποθέτηση του ζητήματός μας είναι να πούμε ότι η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνικής μπορεί να καλυτερέψει τον άνθρωπο (όπως ασφαλώς μπορεί και να τον χειροτερέψει -σαν τον διαρρήκτη που έχει αποκτήσει τελειοποιημένα εργαλεία), αφού δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την πνευματική του απογείωση.»