Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου (6) – Ενότητα 6η

Ζακ-Λουί Νταβίντ (1787) Ο Θάνατος του Σωκράτη (πηγή: Wikimedia Commons)

 

 Ενότητα 6η: Η ευθύνη για την παιδεία των νέων

 

Περισσότερες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Ξενοφώντα μπορείτε να διαβάσετε σε αυτήν την ανάρτηση.

 

Πρωτότυπο

Μετάφραση

ΣΩ. Ἀλλ’ ὅ­μως, ὦ Μέ­λη­τε, σὺ φής

ΣΩ: Αλλά όμως, Μέλητε, εσύ ισχυρίζεσαι

μὲ δι­α­φθεί­ρειν τοὺς νέ­ους

ότι διαφθείρω τους νέους

ἐ­πι­τη­δεύ­ον­τα τοι­αῦ­τα;

ασχολούμενος με τέτοια;

Καί­τοι ἐ­πι­στά­με­θα μὴν δή­που

Ακόμη κι αν γνωρίζουμε, βέβαια,

τί­νες εἰ­σὶ δι­α­φθο­ραί νέ­ων·

ποιες είναι οι διαφθορές των νέων·

σύ δὲ εἰ­πὲ

και συ πες

εἴ οἶ­σθα τι­να γε­γε­νη­μέ­νον ὑπ’ ἐ­μοῦ

αν ξέρεις κάποιον που έχει γίνει εξαιτίας μου

ἢ ἐξ εὐ­σε­βοῦς ἀ­νό­σι­ον

ἢ ἐκ σώ­φρο­νος ὑ­βρι­στήν.

είτε από ευσεβής ανόσιος

είτε από συνετός αλαζόνας.

ΜΕΛ. Ἀλ­λὰ ναί, μὰ Δὶα, οἶ­δα ἐ­κεί­νους

ΜΕΛ: Και βέβαια, μα το Δία, ξέρω εκείνους

οὓς σῦ πέ­πει­κας

τους οποίους έχεις πείσει

πεί­θε­σθαι σοὶ μᾶλ­λον ἢ τοῖς γο­νεῦ­σι.

να υπακούν εσένα περισσότερο παρά στους γονείς τους.

ΣΩ. Ὁ­μο­λο­γῶ, πε­ρί γε παι­δεί­ας·

ΣΩ: Το ομολογώ, όσον αφορά τουλάχιστον την παιδεία·

ἴ­σα­σιν γὰρ τοῦ­το με­με­λη­κός ἐ­μοὶ.

γιατί το γνωρίζουν ότι γι’ αυτό νοιάζομαι.

Πε­ρὶ δὲ ὑ­γι­εί­ας οἱ ἄν­θρω­ποι πεί­θον­ται

Για την υγεία οι άνθρωποι υπακούν περισσότερο

τοῖς ἰ­α­τροῖς μᾶλ­λον ἢ τοῖς γο­νεῦ­σιν·

στους ιατρούς παρά στους γονείς·

καὶ ἐν ταῖς ἐκ­κλη­σί­αις γε

και στις συνελεύσεις του λαού, βέβαια,

πάν­τες δή­που οἱ Ἀ­θη­ναῖ­οι πεί­θον­ται

όλοι οι Αθηναίοι υπακούν

λέ­γου­σι τὰ φρο­νι­μώ­τα­τα μᾶλ­λον ἢ τοῖς προ­σή­κου­σιν.

σε αυτούς που λένε τα πιο συνετά παρά στους συγγενείς τους.

Οὐ γὰρ δὴ αἱ­ρεῖ­σθε καὶ στρα­τη­γοὺς,

Και δεν εκλέγετε στρατηγούς

οὖς ἂν ἠ­γῆ­σθε εἶ­ναι φρο­νι­μω­τά­τους πε­ρὶ τῶν πο­λε­μι­κῶν;

όποιους ενδεχομένως θεωρείτε ότι είναι οι πιο συνετοί στα στρατιωτικά;

Οὐ­κοῦν σοι δο­κεῖ καὶ τοῦ­τό εἶ­ναι θαυ­μα­στὸν,

Λοιπόν, σου φαίνεται και τούτο περίεργο

ἐ­μὲ δι­ώ­κε­σθαι θα­νά­του ὑ­πὸ σοῦ τού­του ἕ­νε­κα,

εμένα να αντιμετωπίζω από σένα κατηγορία που επισύρει την ποινή του θανάτου εξαιτίας αυτού,

ὅ­τι πε­ρὶ τοῦ με­γί­στου ἀ­γα­θοῦ ἀν­θρώποις, πε­ρὶ παι­δεί­ας,

επειδή δηλαδή για το μεγαλύτερο αγαθό στους ανθρώπους, για την παιδεία,

προ­κρί­νο­μαι εἶ­ναι βέλ­τι­στος ὑ­πὸ τι­νων;

να θεωρούμαι ο καλύτερος από μερικούς;

Ξε­νο­φῶν, Ἀ­πο­λο­γί­α Σω­κρά­τους 19-21 (δι­α­σκευ­ὴ)

 

Συμπληρωματικά σχόλια για το κείμενο της Ενότητας

Ο Ξενοφών αναφέρεται στον Σωκράτη, ανάμεσα σε άλλα, στο έργο του Απολογία Σωκράτους. Σκοπός του Ξενοφώντα σε αυτό το έργο ήταν να καταγράψει τον τρόπο σκέψης του Σωκράτη κατά τη διάρκεια της δίκης και της απολογίας του και να διασαφηνίσει (κάτι που δεν κατάφεραν επαρκώς όσοι έγραψαν σχετικά με αυτό το θέμα, όπως πιστεύει ο Ξενοφών) γιατί ο Σωκράτης εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή θεώρησε προτιμότερο τον θάνατο από το να παρακαλέσει να του δείξουν επιείκεια ή από το να δραπετεύσει. Ο Σωκράτης επισημαί­νει στους φίλους του ότι αυτόν τον δρόμο τού υποδεικνύει και η φωνή του δαιμονίου. Στο δι­καστήριο ο Σωκράτης αποκρούει τις κατηγορίες του Μελήτου ότι εισάγει «καινά δαιμόνια» και ότι διαφθείρει τους νέους. Άξονες της απολογίας του Σωκράτη, κατά τον Ξενοφώντα, ή­ταν ο δίκαιος τρόπος ζωής του και το ότι με τη διδασκαλία του οδηγούσε τους μαθητές στην αρετή, την εγκράτεια και τη γνώση.

βιβλίο του καθηγητή, σ. 51

 

 ❧

 

Λεξιλογικές ασκήσεις

Παρακάτω θα βρείτε δύο λεξιλογικές ασκήσεις για τη χρήση των τριτόκλιτων επιθέτων σε -ης, -ης, -ες στα νέα ελληνικά:

 

1η άσκηση:

 


2η άσκηση: 

 

Θέλω κι άλλο!

Το «σωκρατικό πρόβλημα»: μάθετε βασικά στοιχεία της βιογραφίας και της φιλοσοφίας του Σωκράτη σε ένα σύντομο και περιεκτικό κείμενο από το βιβλίο Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι των Β. Κάλφα και Γ. Ζωγραφίδη.

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: