Ιστορία Γ΄ λυκείου (1) - διδακτέα ύλη, οδηγίες διδασκαλίας και τρόπος εξέτασης (Σεπτέμβριος 2024)

πηγή: Φωτόδεντρο, διαδραστικά βιβλία

Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου 

(από το 1815 έως σήμερα)

[για τους μαθητές/-τριες της Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας και Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής]

 

Εξεταστέα ύλη

Δείτε την εξεταστέα ύλη για το μάθημα της Ιστορίας στην απόφαση 89004/Δ2/1.8.2024 (ΦΕΚ 4545/Β΄/05-08-2024) του Υπουργείου Παιδείας [δείτε το ΦΕΚ εδώ]. Διαβάστε οδηγίες για την διδασκαλία του μαθήματος εδώ.

ΒΙΒΛΙΟ: Ιωάννη Κολιόπουλου, Κωνσταντίνου Σβολόπουλου, Ευάνθη Χατζηβασιλείου, Θεόδωρου Νημά, Χάριτος Σχολινάκη -Χελιώτη, Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσμου (από το 1815 έως σήμερα) Γ΄ Γενικού Λυκείου – Γενικής Παιδείας ΙΤΥΕ – ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄. Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΝ 19° ΑΙΩΝΑ (1815-1871)

(Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη)

3. Η Ελληνική Επανάσταση του 1821. Ένα μήνυμα ελευθερίας για την Ευρώπη
Οι υποενότητες: Ο χαρακτήρας της Ελληνικής Επανάστασης. Οργάνωση και έκρηξη της επανάστασης. Η πολιτική συγκρότηση των Ελλήνων. Η έκβαση της Επανάστασης.
4. Το ελληνικό κράτος και η εξέλιξη του (1830-1881)
5. Το Ανατολικό Ζήτημα και ο Κριμαϊκός Πόλεμος.
Η υποενότητα: Το «Ανατολικό Ζήτημα» ως ιστορικός όρος.
6. Η Βιομηχανική Επανάσταση
Η υποενότητα: Η Βιομηχανική Επανάσταση στην Αγγλία

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄. ΑΠΟ ΤΟΝ 19ο ΣΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ (1871-1914)

(Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη)

1. Η ακμή της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας
3. Προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας
Οι υποενότητες: Η κατάσταση στο ελληνικό κράτος κατά την πρώτη πεντηκονταετία του βίου του. Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η εκσυγχρονιστική πολιτική του. Το Κίνημα στο Γουδή και ο Ελ. Βενιζέλος.
4. Εθνικά κινήματα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
Οι τρεις πρώτες παράγραφοι της υποενότητας: Ο γεωγραφικός χώρος και τα ιστοριογραφικά στερεότυπα: «Οι εθνικές ιστοριογραφίες των λαών… τους «άλλους» και τους αντιπάλους».
5. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912-1913)
Οι υποενότητες: Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος. Ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος και η Συνθήκη του Βουκουρεστίου.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄. Ο Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ
Εισαγωγικό σημείωμα
2. Η διεξαγωγή και η έκβαση του πολέμου (1914-1918)
Οι υποενότητες: Ο πόλεμος γίνεται παγκόσμιος. Το μακεδονικό μέτωπο και το τέλος του πολέμου. Οι συνέπειες του πολέμου.
3. Η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
4. Το Συνέδριο Ειρήνης των Παρισίων (1919-1920)
5. Ο Μικρασιατικός Πόλεμος (1919-1922)
6. Η Ρωσική Επανάσταση
Οι υποενότητες: Η Οκτωβριανή Επανάσταση και η εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος. Η ίδρυση και η οργάνωση της ΕΣΣΔ.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄. Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ

(Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη)

1. Η δεκαετία 1920-1930
Η υποενότητα: Οι προκλήσεις κατά της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και του φιλελευθερισμού
2. Εσωτερικές εξελίξεις στην Ελλάδα (1923-1930)
Η υποενότητα: Προς την πολιτική σταθεροποίηση
3. Η διεθνής οικονομική κρίση και οι συνέπειές της
Η υποενότητα: Η εκδήλωση και οι συνέπειες της κρίσης (1929-1932)
4. Η Ελλάδα στην κρίσιμη δεκαετία 1930-1940
Η υποενότητα: Η πολιτική αστάθεια και η εγκαθίδρυση της δικτατορίας
5. Ο υπόλοιπος κόσμος
Η υποενότητα: Η οικονομική ανάκαμψη των ΗΠΑ και η ενίσχυση της διεθνούς θέσης τους.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄. Ο Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Εισαγωγικό σημείωμα
1. Προς νέα ένοπλη αναμέτρηση.
Η υποενότητα: Η εισβολή στην Πολωνία και η έναρξη του πολέμου.
3. Η συμμετοχή της Ελλάδας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η Εθνική Αντίσταση.
4. Η συμμαχική αντεπίθεση και η ολοκληρωτική ήττα της ναζιστικής Γερμανίας - Η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας
Η υποενότητα: Η παράδοση της Γερμανίας και της Ιαπωνίας.
5. Τα εγκλήματα πολέμου κατά της Ανθρωπότητας – Το Ολοκαύτωμα.
6. Ο ανταγωνισμός στο στρατόπεδο των νικητών.
7. Οι συνθήκες Ειρήνης και η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα.

Η υποενότητα: Η Συνθήκη των Παρισίων και η τύχη των ελληνικών εθνικών διεκδικήσεων.

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄. Ο ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

(Το εισαγωγικό σημείωμα δεν συμπεριλαμβάνεται στην εξεταστέα ύλη)

1. Η μεταπολεμική οργάνωση της Διεθνούς Κοινωνίας - Η σύσταση και η λειτουργία του ΟΗΕ
Η υποενότητα: Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ)
2. Η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου, οι επιπτώσεις του στην Ελλάδα και ο Εμφύλιος Πόλεμος

Οι υποενότητες: Από το Σχέδιο Μάρσαλ στην ίδρυση του ΝΑΤΟ. Ο ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος

5. Η πορεία προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση: πραγματικότητες και προοπτικές

Οι υποενότητες: Η σύσταση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση

6. Η Ελλάδα έως το 1974
7. Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και η ένταξη στην Ενωμένη Ευρώπη
8. Το Κυπριακό Πρόβλημα

 

❧

 

Τρόπος εξέτασης του μαθήματος

Απόφαση 104182/Δ2/29-08-2022 (ΦΕΚ 4678/Β΄/05-09-2022) του Υπουργείου Παιδείας

[βρείτε το ΦΕΚ στην ιστοσελίδα της ΔΔΕ Φλώρινας]

 

Οι μαθητές/-ήτριες στην Γ΄ τάξη Ημερήσιου και Εσπερινού Γενικού Λυκείου εξετάζονται στο μάθημα της Ιστορίας σε τέσσερα (4) θέματα, καθένα από τα οποία βαθμολογείται συνολικά με είκοσι πέντε (25) μονάδες, ως εξής:

Το πρώτο θέμα περιλαμβάνει: α) ερωτήσεις «αντικειμενικού τύπου» (1.α), που βαθμολογούνται με δέκα (10) μονάδες β) εξήγηση, δύο (2) ή τριών (3), ιστορικών όρων/εννοιών (1.β), που βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες.

Το δεύτερο θέμα περιλαμβάνει δύο ερωτήσεις σύντομης απάντησης, αναπαραγωγής ιστορικών γνώσεων, (2.α.) και (2.β.) και βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες.

Το τρίτο και το τέταρτο θέμα περιλαμβάνουν από μία ερώτηση, καθεμία από τις οποίες βαθμολογείται με είκοσι πέντε (25) μονάδες και αναλύεται σε δύο επιμέρους ερωτήσεις (3.α. και 3.β./4.α. και 4.β.), με τις οποίες ελέγχονται η ικανότητα των μαθητών/-τριών στη σύνθεση των ιστορικών γνώσεων και η κριτική προσέγγισή τους.

Στο τρίτο και το τέταρτο θέμα χρησιμοποιούνται ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους/στις μαθητές/-ήτριες φωτοτυπημένο. Το υλικό αυτό προέρχεται από ιστορικές μαρτυρίες-ιστορικές πηγές, αρχαιολογικές μελέτες, έργα τέχνης, φωτογραφίες, στατιστικούς πίνακες, δημοσιογραφικά άρθρα, χάρτες, διαγράμματα και, γενικότερα, από υλικό το οποίο αποτελεί ιστορικό τεκμήριο ή χρησιμοποιείται ως πηγή άντλησης πληροφοριών για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν το υλικό των ιστορικών μαρτυριών που τους δίνεται για επεξεργασία βάσει δεδομένων κριτηρίων, τα οποία μπορεί να αφορούν σε ανάλυση ή σύνθεση αιτίων ή συνθηκών, αποτίμηση της δράσης προσώπων, αξιολόγηση αποτελεσμάτων, συγκριτική προσέγγιση διαφορετικών απόψεων, καθώς και σε αποτίμηση της εγκυρότητας και αξιοπιστίας επιμέρους πληροφοριών. Οι απαντήσεις πρέπει να συνδυάζουν σε κάθε περίπτωση τις πληροφορίες που προκύπτουν από την κριτική επεξεργασία των ιστορικών μαρτυριών με τις γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά τη διδασκαλία του μαθήματος.

Η βαθμολογία κάθε ερώτησης των παραπάνω θεμάτων διαφοροποιείται ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας της. Η βαθμολογία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται γραπτώς στους μαθητές/-ήτριες.

To πρώτο και το τρίτο θέμα λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας. Το δεύτερο και το τέταρτο θέμα ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα. Προς αποφυγή επικαλύψεων τα θέματα που ορίζονται από τους/τις εκπαιδευτικούς θα πρέπει να επιλέγονται από ενότητες της εξεταστέας ύλης διαφορετικές εκείνων από τις οποίες προέρχονται το 1.β. και το τρίτο θέμα.

 

❦