πηγή εικόνας: portraits.gr
Τον Φεβρουάριο ο 14χρονος Γ., μαθητής σε ένα από τα πιο προσιτά οικονομικά ιδιωτικά σχολεία της Αθήνας, έκανε πάρτι για τα γενέθλιά του. Κάποια στιγμή η μητέρα του κοντοστάθηκε στο χολ κοιτώντας τα παπούτσια που είχαν βγάλει τα παιδιά μπαίνοντας στο σπίτι. «Τα μισά ήταν από ένα ιταλικό brand πολυτελείας (γνωστό για τα sneakers με φθαρμένη εμφάνιση). Τα παπούτσια αυτά κάνουν 500 ευρώ το ζευγάρι! Και δεν πρόκειται για οικογένειες πάμπλουτες. Πολλοί με κόπο στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο». Δεν της έκανε βέβαια τόση εντύπωση. Η «μόδα» της επίδειξης πλούτου μέσα από τα ρούχα και τα αξεσουάρ που σαρώνει στους εφήβους έχει φτάσει προ πολλού και στο δικό της σπίτι.
Τον Γ. άρχισε να τον ενδιαφέρει τι μάρκα είναι –και πόσο κάνουν– τα ρούχα του περίπου πριν από δύο χρόνια, με το που μπήκε στην εφηβεία. «Χαρακτηριστικά μου έχει πει ότι τον ενδιαφέρει περισσότερο πόσο ακριβό θα είναι το μπλουζάκι και το hoodie του παρά το παντελόνι. Και φυσικά τα παπούτσια. Ωστόσο δεν θα του άρεσε τόσο ένα ακριβό, κασμιρένιο πουλόβερ. Το ρούχο πρέπει και να είναι και να φαίνεται ότι είναι ακριβό, με ένα εμφανές logo», λέει η μαμά του στην «Κ» (για ευνόητους λόγους δεν αναφέρουμε το όνομά της).
«Μια μέρα άκουσα και την ατάκα “πάμε στο Gucci” και έπαθα σοκ. Κανείς στην οικογένεια δεν φοράει τέτοια ρούχα, ούτε είναι της λογικής μας τα “φωναχτά” πράγματα. Κάπου εκεί συνδύασα ότι όλο αυτό σχετίζεται με τη μουσική που ακούν τα παιδιά αυτής της ηλικίας, τα βιντεοκλίπ, με τη logo αισθητική».
Trappers και tiktokers
Το flexing, η επίδειξη των ρούχων και των αξεσουάρ, αποτελεί trend τα τελευταία χρόνια. Μπορεί κανείς να βρει άπειρα βίντεο με «outfit check» γνωστών trappers, αλλά και tiktokers που αναλύουν το ντύσιμό τους κάνοντας αναφορά σε μάρκες και τιμές. «Ξόδεψα 8.000 ευρώ για καλοκαιρινά ρούχα» είναι ο τίτλος πρόσφατου βίντεο του γνωστού fashion youtuber ΓK, με 240.000 συνδρομητές στο YouTube και 96.000 followers στο TikTok. Στην έναρξη της σχολικής χρονιάς είχε ανεβάσει βίντεο με τίτλο «10.000 XXL Back to school haul». Στη διάρκεια του τελευταίου Sneakerness, ο ίδιος είχε εμφανιστεί με τσάντα που κοστίζει 3.200 δολάρια, μέσα στην οποία είχε το άρωμα 430 δολαρίων.
«Α ναι, είναι και οι κολόνιες», λέει με απελπισία η μαμά του Γ. «Εμάς ήθελε μία που κάνει 300 ευρώ!». Όπως λέει, μια αλυσίδα μπουτίκ πολυτελούς ένδυσης έχει πλέον μετατραπεί στα «καινούργια Zara». «Εκεί βρίσκουν και τις μπλούζες και τα φούτερ με τα οποία έχουν τρελαθεί». Συνομήλικοι του Γ. φορούν επίσης brands που παραδοσιακά απευθύνονταν σε μεγαλύτερα ηλικιακά γκρουπ. «Βλέπεις να βγαίνει από ένα μαγαζί ένας 50άρης και ένας 14χρονος και να είναι ντυμένοι ίδια».
Ο 13χρονος Φ., μαθητής Α΄ Γυμνασίου σε ιδιωτικό σχολείο της μεσαίας τάξης, εμφάνισε φέτος παρόμοια «συμπτώματα». «Με το που ξεκίνησε το γυμνάσιο, άρχισαν να του αρέσουν τα ρούχα που είναι ακριβά. Το κριτήριο δηλαδή δεν είναι αισθητικό, είναι να είναι ακριβά και γνωστές μάρκες», λέει η μαμά του στην «Κ», που εργάζεται σε δύο δουλειές προκειμένου να παρέχει στο παιδί της μια καλή ζωή. «Άρχισε να ζητά ρούχα πολύ γνωστών οίκων. Μπορεί κάποιος να του κάνει ένα ακριβό δώρο, όπως τώρα τα Χριστούγεννα μια φίλη μου, και να μην το θέλει γιατί η μάρκα δεν είναι από αυτές που “παίζουν”. Το γυρίσαμε πίσω, βάλαμε κάτι παραπάνω και πήραμε ένα φούτερ που έκανε 120 ευρώ. Όταν κάποιος του είπε ότι είναι ωραίο αυτό που φοράει, του απάντησε “ευχαριστώ, έκανε 200 ευρώ”. Είπε δηλαδή παραπάνω. Αντίστοιχα, αν όπως περπατάμε του πω “κοίτα ένα ωραίο μπλουζάκι”, δεν θα ασχοληθεί. Αν του πω “κοίτα ένα μπλουζάκι, κάνει 500 ευρώ”, θα γυρίσει αμέσως να κοιτάξει».
«Κακομαθημένα παιδιά» θα σχολιάσουν σίγουρα κάποιοι. Τα πράγματα όμως είναι πιο σύνθετα. «Μια φορά προσπαθούσα να τον πείσω να φορέσει ένα γκρι φούτερ χωρίς μανίκια και μου είπε “δεν είσαι στα καλά σου, αν πάω στο σχολείο μ’ αυτό θα με κοροϊδεύουν όλοι”. Σε μια από τις πολλές συζητήσεις που έχουμε κάνει για το θέμα, μου είπε ότι κάθονται παρέα και λέει ο ένας “εγώ πήρα αυτά τα παπούτσια 600 ευρώ”, λέει ο άλλος “εγώ πήρα αυτό το σορτσάκι 300 ευρώ”. “Κι εγώ κάθομαι δίπλα με την άσχετη μάρκα”».
Σε μια άλλη συζήτηση τον είχε ρωτήσει τι πιστεύει ότι σημαίνει ότι κάποιος φοράει μια μάρκα. «Ότι είναι πλούσιος και άρα έχει δύναμη», της είχε πει. «Αν φαίνεται ότι έχεις χρήματα σ’ αφήνουν ήσυχο». Όπως προκύπτει, όποιος δεν φοράει μάρκες, απομονώνεται είτε στο προαύλιο είτε στο γήπεδο μπάσκετ της γειτονιάς. «Είσαι φτωχός», του λένε.
«Είσαι εδώ με υποτροφία»
Πέρυσι ο Γ. είχε διαπληκτιστεί έντονα με συμμαθητή του στο σχολείο ο οποίος αποκαλούσε έναν φίλο του «φτωχό». Αργότερα προέκυψε ότι του είχε επιτεθεί γιατί κορόιδευε τον φίλο του και τον έλεγε φτωχό. «Είσαι εδώ με υποτροφία», του έλεγε, σαν αυτό να είναι κάτι αρνητικό.
Καθώς οι οικογένειες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν σε όλες αυτές τις απαιτήσεις (μην ξεχνάμε ότι καλούνται να αγοράσουν και το τελευταίο iPhone), τα παιδιά έχουν αναγκαστεί να προσαρμοστούν. Ο μεν Φ. έχει ανακαλύψει τα καλύτερα σάιτ με καλές απομιμήσεις («από ένα τέτοιο σάιτ μου έδειξε ένα τσαντάκι τις προάλλες»), ο δε Γ. άρχισε να πουλάει τα παλιά του ρούχα στο Vinted και με τα χρήματα να αγοράζει νέα.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Piper Sandler, οι έφηβοι στις ΗΠΑ αυξάνουν συνεχώς τις δαπάνες τους τα τελευταία χρόνια. Φέτος, τα έξοδα που αναφέρουν τα ίδια τα παιδιά εμφανίστηκαν αυξημένα κατά 6% σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας σε 2.388 δολάρια τον χρόνο.
«Να μάθουν από νωρίς τα όρια»
Η ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος Αντιγόνη Γινοπούλου έχει βρεθεί πολλές φορές στο γραφείο της μπροστά σε συζητήσεις γονιών και παιδιών για τα ρούχα. «Γίνεται χαμός με αυτό το θέμα. Είναι σήμερα ένας τρόπος διαπραγμάτευσης. Λέει το παιδί “προκειμένου να διαβάσω θέλω το τάδε παπούτσι που κάνει 500 ευρώ”», αναφέρει στην «Κ». «Δεν ακούς “το θέλω γιατί μου αρέσει”, αλλά “το έχουν οι άλλοι και πρέπει να το αποκτήσω”. Θέλουν την τάδε μάρκα γιατί μέσα από αυτή θα τα προσέξουν, θα αποκτήσουν στο μυαλό τους μεγαλύτερη αξία, θα τα θαυμάσουν». Τα σόσιαλ μίντια έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο. Ακόμα και μέσα από τα outfit κάποιος προσπαθεί να φτιάξει μεγαλύτερη «αυλή», να αποκτήσει περισσότερους ακολούθους.
Η ίδια ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται για τις μόδες στα ρούχα με τις οποίες όλοι μεγαλώσαμε. «Δεν έχει καμία σχέση, είναι σαν τη μέρα με τη νύχτα. Οι απαιτήσεις σήμερα έρχονται πιο νωρίς και είναι πιο μεγάλες. Οι γονείς επίσης ακολουθούν τις απαιτήσεις των παιδιών. Θα στερηθεί η οικογένεια, θα βάλει δόσεις στην κάρτα προκειμένου να αγοράσει αυτό που ζητάει το παιδί ώστε να το κάνει προσωρινά ευτυχισμένο».
Πρόσφατα ένα 11χρονο κορίτσι στο γραφείο της τής μιλούσε με πάθος για τα βραχιόλια μιας συγκεκριμένης μάρκας. Τα είχε ζητήσει μετ’ επιτάσεως από τους γονείς της για τα γενέθλιά της. «Της τα αγόρασαν αλλά την επόμενη φορά που την είδα φορούσε κι άλλα. Δεν έχει σταματημό. Η ικανοποίηση της επιθυμίας δεν κάνει το παιδί πραγματικά χαρούμενο. Θα πάει στο επόμενο».
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Όρια, όρια, όρια. «Όταν έρθει αυτή η στιγμή, που έρχεται στην προεφηβεία, να ξεκαθαρίσουν ποιες είναι οι δυνατότητες της οικογένειας. Όσα προβάλλονται στα σόσιαλ μίντια δίνουν μια πλασματική εικόνα, ότι όλοι μπορούν να αποκτήσουν τα πάντα. Να λένε “θα πάρουμε αυτό ή τίποτα”. Να μην αφήνουν την ελπίδα. Να μη λένε “θα σου το πάρω τα Χριστούγεννα”, για παράδειγμα. Να είναι ξεκάθαροι. Δεν έχει να κάνει με το ρούχο, το παπούτσι ή το ρολόι, έχει να κάνει με την οριοθέτηση. Για να μπορέσει το παιδί αργότερα να οριοθετήσει τον εαυτό του. Να μη νιώσει συντριβή επειδή δεν μπορεί να πάρει ένα Rolex».
Δεν είναι απαραίτητο ότι το παιδί θα κατανοήσει γιατί δεν μπορεί να συμβαδίσει με τους συμμαθητές ή τα πρότυπά του στο TikTok. «Να το ξανακουβεντιάσουν. Είναι λογικό το παιδί να έχει μια επιθυμία. Πρέπει ο γονιός να αφιερώσει χρόνο για να το προσγειώσει. Ίσως χρειαστεί και η βοήθεια ειδικού. Να το κάνει».
πηγή: Καθημερινή
♦
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου