Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2019

Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (4) - Κυκλαδικός πολιτισμός


Δείτε στο βίντεο μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση του Κυκλαδικού πολιτισμού από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Ακολουθήστε αυτόν τον σύνδεσμο, για να παρακολουθήσετε το βίντεο στο YouTube.

 
 

Ο Κυκλαδικός πολιτισμός

Βασικά σημεία


1. Πότε και πού αναπτύχθηκε ο κυκλαδικός πολιτισμός;


3η και 2η π.Χ. χιλιετία (περίπου στα χρόνια 3000-1000 π.Χ.)
στα νησιά των Κυκλάδων

2. Ποιοι παράγοντες βοήθησαν τον πολιτισμό αυτόν να αναπτυχθεί;


Κυρίως το ήπιο κλίμα (στις Κυκλάδες δεν υπάρχει βαρύ κρύο ούτε αφόρητη ζέστη) και η γεωγραφική θέση: ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Ασία.

3. Πολιτική οργάνωση

(α) σε ποια νησιά και σε ποια σημεία των νησιών αναπτύχθηκαν οικισμοί;
Σχεδόν σε όλα τα νησιά. Οι οικισμοί χτίζονταν είτε κοντά στη θάλασσα είτε στις πλαγιές λόφων.

(β) ποιο ήταν το διοικητικό κέντρο;
Φαίνεται ότι δεν υπήρχε.

(γ) ποιος ήταν ο σημαντικότερος οικισμός κατά τη 2η π.Χ. χιλιετία;
Το Ακρωτήρι στη Θήρα.

(δ) ποιοι λαοί έλεγξαν τα νησιά των Κυκλάδων διαδοχικά κατά τη 2η π.Χ. χιλιετία;
Μετά το 1600 π.Χ. οι Κυκλάδες ελέγχονται αρχικά από τους Μινωίτες (κατοίκους της Κρήτης) και στη συνέχεια από τους Μυκηναίους, που ήρθαν από την ηπειρωτική Ελλάδα.

4. Κυκλαδική τέχνη
(α) ποια είναι τα χαρακτηριστικότερα δημιουργήματα της κυκλαδικής τέχνης και τι παριστάνουν;
Είναι τα μαρμάρινα ειδώλια (= μικρά αγάλματα). Αποδίδουν συνήθως γυναικείες μορφές γυμνές και ανδρικές: κυνηγούς, πολεμιστές και μουσικούς.

  
 
Ειδώλιο που αναπαριστά γυναικεία μορφή
(φωτό: ιστοσελίδα Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης)

 
Η ανθρώπινη παρουσία

Ανθρώπινη παρουσία μαρτυρείται στις Κυκλάδες ήδη από την 7η χιλιετία π.Χ. και συνδέεται με τις πολυάριθμες ενδείξεις που έχουμε για εξόρυξη οψιανού* εξαιρετικής ποιότητας από τη Μήλο. Το σκληρό ηφαιστειογενές υλικό αποτέλεσε μια από τις πλέον περιζήτητες πρώτες ύλες για την κατασκευή εργαλείων και όπλων σε ολόκληρο το Αιγαίο κατά τη Νεολιθική εποχή και δεν σταμάτησε να χρησιμοποιείται μέχρι το τέλος της Εποχής του Χαλκού (12ος αι. π.Χ.).
Μόνιμη εγκατάσταση κατοίκων στα νησιά, ωστόσο, βεβαιώνεται μόνον κατά την Ύστερη Νεολιθική Περίοδο (περ. 5000 π.Χ.) στην Άνδρο, στη Νάξο, στην Αντίπαρο, στην Αμοργό, στη Σαντορίνη και αλλού. Οι αρχαιότεροι οικισμοί ήταν μικρές κοινότητες που βασίζονταν σχεδόν αποκλειστικά στην γεωργία, στην κτηνοτροφία και την αλιεία για την επιβίωσή τους. Από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο (3200-2000 π.Χ.), όμως, αρχίζουν να κατοικούνται συστηματικά όλα τα νησιά των Κυκλάδων και να αναπτύσσονται οι επαφές μεταξύ τους και με τις ακτές που περιβάλλουν το Αιγαίο. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η κατοίκηση των νησιών συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι τις μέρες μας.


* οψιανός & οψιδιανός: (ορυκτ.) ονομασία ηφαιστειογενών πετρωμάτων με σκληρή υφή και σκούρο χρώμα
 
 
 
 
 Θέλω κι άλλο!
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: