Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2023

Ιστορία Β΄ λυκείου (10) – Η διεθνής ακτινοβολία του Βυζαντίου

 

Αντιπροσωπεία Κροατών και Σέρβων συνομιλεί με τον αυτοκράτορα Βασίλειο Α΄ (867-886). Μικρογραφία στο χειρόγραφο της Σύνοψης Ιστοριών του Ιωάννη Σκυλίτζη. [πηγή: Βικιπαίδεια]


Η διεθνής ακτινοβολία του Βυζαντίου


Βασικά σημεία

α. Βυζαντινή διπλωματία

  • Στον Μεσαίωνα δεν υπήρχαν πρεσβείες και προξενεία.
  • Τα κράτη συζητούσαν τα ζητήματα που τους απασχολούσαν με απεσταλμένους (πρόσωπα ιερά και απαραβίαστα).

 

Στόχος βυζαντινής διπλωματίας: διατήρηση ασφάλειας και διεθνούς δύναμης του κράτους.

Διπλωματική μέσα:

  • πυκνή αποστολή πρέσβεων σε ξένες χώρες,
  • χορηγίες στους ξένους ηγεμόνες (σε χρήμα ή δώρα),
  • σύναψη συμμαχιών (που βασίζονταν συχνά σε επιγαμίες) και εμπορικών συνθηκών,
  • εκχριστιανισμός άλλων λαών (το σπουδαιότερο).

Υπεύθυνοι της εξωτερικής πολιτικής: ο αυτοκράτορας και ο Λογοθέτης του Δρόμου.


Η διάδοση του Χριστιανισμού στην Ευρώπη. [πηγή:Βικιπαίδεια]


στ. Το Σχίσμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών

Ορισμός: πλήρης διακοπή των σχέσεων μεταξύ του πατριαρχείου Ρώμης και του πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Έτσι, ο χριστιανισμός διασπάστηκε σε Ανατολικό-Ορθόδοξο τμήμα και Δυτικό-Ρωμαιοκαθολικό.

Αίτια:

θεολογικές και δογματικές διαφορές: η νηστεία του Σαββάτου, η αγαμία του κλήρου, η χρήση των αζύμων στη Θεία Λειτουργία και, κυρίως, το δόγμα της Ρωμαϊκής Εκκλησίας περί εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος και από τον Υιό (filioque).

Κύρια αιτία: η Κωνσταντινούπολη απέρριπτε το πρωτείο του Πάπα.

Πρωταγωνιστές: πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος και καρδινάλιος Ουμβέρτος, εκπρόσωπος της Ρώμης. Υπήρξαν αδιάλλακτοι και οδήγησαν τις διαπραγματεύσεις στα άκρα: τελικά ο ένας αφόρισε τον άλλον.


ζ. Οι σχέσεις με τις ιταλικές ναυτικές πόλεις

Οικονομική άνθηση ιταλικών ναυτικών πόλεων (ιδίως της Βενετίας) από 10ο αι. κεξ. και ανάπτυξη στενότερων δεσμών με το Βυζάντιο.

Οι Βενετοί μετέφεραν στρατεύματα στο θέμα της Λογγοβαρδίας (Ιταλία) και γι’ ανταμοιβή ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ συνήψε μαζί τους μια ευνοϊκή εμπορική συνθήκη. Ήταν η αρχή μιας πολιτικής παραχώρησης προνομίων σε ιταλικές πόλεις και κυρίως στη Βενετία, που αργότερα έπληξε καίρια τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: