Ιστορία Γ΄ λυκείου (6) - Η ακμή της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας

Οι κύριες αποικιακές δυνάμεις το 1800 (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

 

Τα αίτια της αποικιοκρατίας

1. αναζήτηση αγορών και πρώτων υλών
2. πίστη στην ανωτερότητα του δυτικού πολιτισμού
3. υποχρέωση των δυτικών να μεταδώσουν τις αξίες τους σε άλλους λαούς
4. φιλανθρωπία

 

§ 2 αποικιοκρατικές δυνάμεις

• Ισπανία, Πορτογαλία, Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία.
• Οι άποικοι παραμέριζαν τους ντόπιους και πρωταγωνιστούσαν στην οικονομική, πολιτική και κοινωνική ζωή των αποικιών.

 

Αποικιοκρατία και ιμπεριαλισμός

Διαφορές ιμπεριαλισμού από την παλιά αποικιοκρατία:

• παλιά αποικιοκρατία: οι αποικίες ιδρύονταν από τον πληθυσμό που περίσσευε ή από τους ανεπιθύμητους που έφευγαν από την πατρίδα τους.
• ιμπεριαλισμός: ισχυρά κράτη ίδρυαν αποικίες σε υπανάπτυκτες και ανίσχυρες χώρες, με σκοπό να εξυπηρετήσουν τα οικονομικά και στρατηγικά τους συμφέροντα.

 

Αποικιοκρατία και εθνικισμός

• Εθνική επιδίωξη και εθνικός στόχος: εθνικισμός, μεσσιανισμός.
• Χαρακτηριστικές αναφορές: το χρέος του λευκού ανθρώπου (Άγγλοι), η πολιτιστική αποστολή (Γάλλοι), ο φωτοβόλος φάρος (Έλληνες, για τις περιοχές που τους ενδιέφεραν στην Ανατολή).

 

§ 2 Επέκταση των αποικιοκρατικών δυνάμεων: Βρετανία (Αίγυπτος, Σουδάν, Ν Αφρική· Βρετανική Κοινοπολιτεία, με Καναδά και Αυστραλία), Γαλλία (ΒΔ Αφρική), Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία (κεντρική Αφρική) κλπ.

 

Το 1898, εποχή που οι αποικιακές δυνάμεις είχαν εξαπλωθεί στην υφήλιο (πηγή: Βικιπαίδεια)

Η επιβολή της Δύσης στον υπόλοιπο κόσμο

• Αποικιοκρατικοί θεσμοί: οι θεσμοί διακυβέρνησης των Άγγλων ήταν οι πιο επιτυχημένοι.
• 20ος αι. οι αποικίες κέρδισαν την ανεξαρτησία τους αλλά εξελίχθηκαν σε εθνικά κράτη χωρίς συνοχή. Σημειώθηκαν εμφύλιοι πόλεμοι.

 

§ 2 Αποτελέσματα της αποικιοκρατίας

• Οι γηγενείς πληθυσμοί επηρεάστηκαν καταλυτικά από τους Ευρωπαίους/αποικιοκράτες.
• Οι πρώτες ύλες εξυπηρετούσαν κυρίως τις ανάγκες των μητροπολιτικών χωρών και όχι των γηγενών.
• Καταστράφηκαν παραδοσιακές κοινωνικές δομές χωρίς να δημιουργηθούν νέες βιώσιμες δομές.
• Εξαλείφθηκαν επιδημίες και δουλεία.

 

Θέλω κι άλλο!

• Δείτε εδώ την παρουσίαση που χρησιμοποιήσαμε στην τάξη.
• Σε αυτόν τον σύνδεσμο θα βρείτε υπογραμμισμένα τα βασικά σημεία των ενοτήτων.

♦